[Kiên Thức] Sợi chuối trong ngành dệt may phần 2

Tiếp theo bài Sợi chuối trong ngành dệt may phần 1, chúng ta cùng tìm hiểu thêm về tách sợi chuối ở các nước phổ biến, về khả năng sản xuất, công dụng của sợi chuối và ứng dụng của sợi chuối như thế nào nhé!

Bạn đang xem bài viết: [Kiên Thức] Sợi chuối trong ngành dệt may phần 2

Tách sợi chuối ở một số nước

Quá trình chế tạo sợi từ sợi chuối giữa các vùng không giống nhau. Các phương pháp phổ biến nhất trong số này là ở Nhật Bản và Nêpan.

Nhật Bản

Trồng chuối làm vải và mục đích sử dụng trong nhà ở Nhật Bản bắt đầu từ thế kỷ 13. Sự chăm sóc diễn ra ngay từ giai đoạn trồng trọt. Lá và chồi được tỉa định kỳ để đảm bảo độ mềm mại. Những chồi thu hoạch xong  được đun sôi trong dung dịch kiềm để chuẩn bị làm sợi. Những chồi chuối này cho sợi với độ mềm khác nhau. Điều này tiếp tục dẫn đến các sợi và hàng dệt với chất lượng khác nhau và sử dụng cho các mục đích cụ thể. Các sợi ngoài cùng của chồi là thô nhất. Chúng thích hợp để trang trí nội thất như khăn trải bàn.

Phần mềm nhất là phần trong cùng nên sợi từ phần này được sử dụng rộng rãi để làm kimono và kamishimo, trang phục truyền thống của Nhật Bản. Quy trình sản xuất vải chuối là một quy trình dài và tất cả các bước đều được thực hiện bằng tay. Phương pháp của người Nhật Bản là làm thủ công theo cách truyền thống và không phải là kinh doanh quy mô lớn. Nó bao gồm một quá trình tập trung rất nhiều sức lao động, đòi hỏi nhiều kỹ năng. Các sợi chuối đòi hỏi một bậc thầy trình độ cao để bóc tách và dệt. Sợi đã được sắp xếp cẩn thận  tỉ mỉ và chải bằng tay mà không có quá trình giầm diệt khuẩn để làm mềm các thân cây hay nghiền nát. Các sợi trong cùng của thân cây chuối đã mềm và dẻo sẵn do đó giầm trở thành một quá trình không cần thiết.

Nêpan

Tại Nêpan, không phải chồi mà phần được thu hoạch là thân cây. Các mảnh nhỏ của  thân cây trải qua quá trình làm mềm để chiết cơ học các sợi rồi tẩy trắng và sấy khô. Sợi thu được trông tương tự như lụa nên nổi tiếng dưới tên là sợi tơ chuối. Loại sợi này mịn, xử lý và được quấn chủ yếu bởi phụ nữ. Chỉ có phần vỏ già hoặc  lớp ngoài đang phân rã của cây chuối được thu hoạch và ngâm trong nước để làm nhanh quá trình xử lý tự nhiên. Khi tất cả chất diệp lục bị tan rã lúc này chỉ còn lại sợi xenlulo. Chúng được nén thành bột giấy để chuẩn bị kéo sợi. Sợi sau đó được nhuộm thủ công. Chúng có cấu trúc chất lượng cao tương tự như lụa và được sử dụng làm thảm cao cấp. Những tấm thảm truyền thống này được dệt bằng phương pháp thắt nút thủ công và tất nhiên bởi phụ nữ.

Tại Nêpan,  quá trình gồm diệt khuẩn và rửa / nghiền đã được áp dụng để làm cho quá trình tách nhanh hơn và ít tốn nhiều công lao động hơn. Các thân cây chuối được giầm trên đồng ruộng hoặc trong nước, tương tự như quá trình sản xuất cây gai dầu hoặc vải lanh. Mặc dù điều này dẫn đến kết quả là chất vải ít tinh tế hơn so với vải được làm theo phương pháp Nhật Bản, nó đã làm cho vải phù hợp hơn với người dân bình thường. Tuy nhiên, vì những lý do không rõ ràng, vải sợi chuối chưa từng thấy xuất hiện quy mộ lớn ở Nêpan.

Xem thêm bài viết: sợi chuối trong ngành dệt may phần 1

Ấn Độ

Ấn Độ có diện tích trồng chuối lớn nhất thế giới, sau Brazil, đóng góp khoảng 30% trong tổng sản lượng thế giới. Trong số các loại trái cây, chuối giữ vị trí đầu tiên trong sản xuất và năng suất ở Ấn Độ. Maharashtra là tỉnh sản xuất chuối đứng đầu.

Sợi chuối có độ bám  màu giúp cho chúng dễ dệt thành các mẫu thiết kế hút khách. Quá trình này có thể rườm rà nhưng saris được chế tạo từ sợi chuối rất thoải mái và được ưa chuộng .

Những saris dệt từ sợi chuối này này khi mặc rất thoải mái và mát. Chúng được cung cấp cho cả thị trường nội địa và quốc tế nơi có nhu cầu cao.

Trung tâm Nghiên cứu Chuối Quốc gia ở Tamil Nadu đang tiến hành một nghiên cứu và nếu đề xuất này trở thành hiện thực, thì quốc gia này sớm có thể kỳ vọng thị trường trong nước sẽ tràn đầy hàng dệt may và hàng may mặc từ sợi chuối .

Khả năng sản xuất từ sợi chuối

Một trong những nhà sản xuất hàng đầu về sợi chuối ở Ấn Độ là Jalgaon Banana Fiber có trụ sở tại Maharashtra. Đây là một liên doanh thân thiện với môi trường trong ngành sợi chuối với tiêu chí khuyến khích việc sử dụng sợi hữu cơ trong ngành công nghiệp dệt may và giấy như là một sản phẩm có hiệu quả về mặt chi phí. Có trụ sở tại quận Jalgaon, Maharashtra, khu vực trồng cây chuối lớn nhất ở Ấn Độ, họ là nhà sản xuất sợi chuối có chất lượng tốt nhất. Nhà máy sản xuất nằm ở vị trí chiến lược gần đất trồng chuối với diện tích hàng ngàn mẫu Anh cho ra công suất hàng năm  đến  hơn 150 tấn sợi chuối.

Họ đã liên kết với một số nông dân  để thu  mua chuối chất lượng tốt trước. Điều này đã mang đến nguồn thu nhập bổ sung cho nông dân. Phân hữu cơ, làm từ cây chuối, được cung cấp cho nông dân để tăng năng suất và thúc đẩy việc canh tác hữu cơ. Khách hàng được đảm bảo cung cấp kịp thời và chất lượng sợi chuối tốt nhất.

Khách hàng

Các đơn hàng đến từ châu Âu, Nam Mỹ và các nước châu Á. Tại Ấn Độ, các đơng đặt hàng đến từ các công ty dệt, giấy, thảm và ô tô có uy tín.

Các sản phẩm được làm từ sợi chuối

Sợi chuối hữu cơ được sử dụng để chế tạo các giấy sinh học khác nhau như khăn giấy, giấy lọc và tiền giấy. Thành phần tự nhiên, chịu nhiệt, có khả năng quay sợi tốt và sức căng cao, sợi chuối được sử dụng để làm sợi, vải và hàng may mặc. Chúng có thể được pha trộn với các sợi khác.

Các túi thân thiện môi trường được làm từ sợi chuối. Giấy sợi chuối  có thể thay thế cho túi polythene.

Nó có hàm lượng dinh dưỡng cao để nuôi dưỡng sự phát triển của cây trồng/ hoa màu. Nó làm tăng sản lượng và cho ra sản phẩm hữu cơ, rất có lợi.

Vải sợi chuối thân thiện với môi trường. Quần áo làm từ sợi chuối mang lại cảm giác giống lụa và không hoá chất thêm vào.

Ứng dụng sợi chuối trong ngành dệt may

Máy tách sợi chuối đã tạo ra cuộc cách mạng này. Máy tách sợi là một trong những dự án táo bạo được ra đời ở TREC-STEP, Ấn Độ,  Dự án sử dụng chất thải nông nghiệp trong thu hoạch chuối để sản xuất sợi với chất lượng như sợi tơ cho ngành thủ công mỹ nghệ và dệt may địa phương. Những gì trước đây được coi là chất thải nông nghiệp và gây phiền toái cho người nông dân thì hiện nay đã trở nguyên liệu thô cho sợi chất lượng tốt. TREC-STEP cho chúng ta một cái nhìn sâu về sáng kiến mới này.

Ông chủ đứng sau dự án này, ông K. Murugan, một kỹ sư cơ khí, đã thiết kế và sản xuất chiếc máy để tách các bộ phận có giá trị của thân chuối còn lại sau vụ thu hoạch chuối và biến chúng thành một sản phẩm thương mại độc lập.

Ban đầu ông bị hấp dẫn bởi kết cấu lấp lánh của sợi chuối còn sót lại sau vụ thu hoạch và bắt đầu tự hỏi liệu dạng chọn lọc của sợi này liệu có thể thay thế vải lụa đắt tiền mà mẹ anh thường mặc. Sau nhiều lần thử nghiệm với một thợ máy lành nghề, ông đã phát triển máy thô đầu tiên để tách sợi chuối và thành phẩm là sợi như sợi lụa và tơ tằm zari, những sản phẩm mới và không có đối thủ trên thị trường. Phải mất gần 12 năm học hỏi và nghiên cứu và 40 lần thử nghiệm những mô hình máy tách khác nhau trước khi Murugan và đồng nghiệp của ông sản xuất thành công một chiếc máy mẫu chuẩn và đến phiên bản hiện tại của máy tách sợi chuối.

Số lượng khách hàng tiềm năng của vải chuối hữu cơ là rất lớn. Việc bán sản phẩm cho các khách hàng tiềm năng này phụ thuộc vào chiến lược thâm nhập thị trường. Hiện nay tiềm năng xuất khẩu của mặt hàng này rất lớn và các đơn đặt hàng cũng đã có trong tay.

Ưu điểm của máy tách sợi so với quá trình thủ công

• Giảm bớt sự vất vả
• Sản xuất sợi tăng gấp 5 lần so với quá trình thủ công
• Dễ sử dụng và kinh tế
• Giảm chi phí bảo trì và vận hành an toàn
• Đảm báo môi trường làm việc sạch
• Sản lượng 30kg sợi mỗi ngày
• Kiểm soát được chất lượng về độ dài và độ mềm, độ bền và màu sắc

Băng vệ sinh từ sợi chuối

Viện Môi trường và Phát triển Quốc tế đã bắt đầu chương trình hướng dẫn phụ nữ ở Rwanda cách làm băng vệ sinh với chi phí thấp và thân thiện với môi trường từ sợi chuối.

Xem thêm bài viết: sợi tự nhiên dùng trong may mặc

Thu hoạch

Cắt dọc phần thân chuối 1 hoặc 1,5 m trong vườn vào lúc sáng sớm hoặc tối muộn khi phần thân chuối đang mềm. Nếu nó được lấy khi quá khô, nó sẽ rách ra trong quá trình chuẩn bị. Làm sạch sợi. Lau chuối bằng khăn ẩm để loại bỏ vết bẩn. Làm thẳng sợi. Giữ bằng một tay và tay kia nhẹ nhàng, nhưng chắc chắn, miết lòng bàn tay của bạn dọc theo chiều dài của sợi từ đầu này đến đầu kia. Tước vỏ. Cẩn thận loại bỏ lớp chống thấm nước khỏi bề mặt của sợi (“lớp ruột”) sẽ nằm trên vỏ

Tách sợi

Nếu tách sợi chuối gần giữa, nó không thể được sử dụng. Nếu tách sợi gần rìa, xé dọc (sao cho bề rộng còn lại đủ dùng)

Sợi đã sẵn sàng sử dụng

Sợi chuối đã sẵn sàng để sử dụng sau khi lớp chống thấm chống trên vỏ đã được loại bỏ hoàn toàn.

Sử dụng

Đính kèm phần sợi chuối vào đai lưng làm từ da, vải hoặc dây ở phía trước của rốn, sau đó hạ sợi xuống và gắn vào mặt sau. Sợi chuối có thể được gắn vào vành đai bằng sợi cuộn tròn quanh vành đai hoặc bằng cách xé các đầu sợi và buộc vào đai. Băng vệ sinh tự nhiên có thể thay mới khi cần thiết.

Xử lý sợi chuối sau khi sử dụng

Sợi chuối sau khi sử dụng có thể xử lý như sau:

Sử dụng sợi chuối làm tiền giấy tại Nhật Bản. Trong quá trình nghiên cứu, người ta phát hiện ra rằng giấy  làm từ sợi này có tuổi thọ hơn 100 năm và tờ tiền có thể gấp đến 3.000 lần. Chúng có khả năng ứng dụng trong việc làm giấy in tiền.

Sử dụng sợi chuối làm túi trà

Giấy làm túi trà được sản xuất chủ yếu từ cây gai dầu, một sản phẩm từ cây chuối Philipin được biết đến với tên gọi cây gai dầu Manila. Được tẩy trắng và chế biến. Sau đó được xử lý bằng nhựa nhiệt dẻo có thể bịt kín như PVC hoặc polypropylene bên trong. Giấy làm từ sợi chuối bền hơn giấy thường. Nó được sử dụng làm túi đựng xi măng và có thể chịu được 25 kg và các loại túi chịu nặng khác. Bởi vì độ bền của sợi chuối cao, một số công ty ô tô sử dụng nó để củng cố thân xe.

Sử dụng sợi chuối trong lốp ô tô

Dòng xe Mercedes-Benz A thế hệ thứ hai  thiết kế lốp xe dự phòng được phủ một vật liệu tổng hợp, polypropylene, nhựa nhiệt dẻo kèm theo các sợi chuối, với độ bền kéo cao và chống mục. Nó có thể chịu được va chạm với đá cũng như tiếp xúc với môi trường, chẳng hạn như tia cực tím từ mặt trời, nước và một số hóa chất.

Điểm hạn chế của sợi chuối

Đã xảy ra tranh chấp lâu dài ở các khu vực trồng chuối tại Trung Mỹ liên quan đến quyền của người lao động trong vấn đề tổ chức, khiếu nại về mức lương thấp, thời gian làm việc dài và điều kiện làm việc tồi tệ. Lịch sử tranh chấp về lao động kéo dài và hỗn loạn giữa các công nhân trồng chuối địa phương và các tập đoàn Mỹ đầu tư trồng chuối. Đã có những vấn đề chính trị gây tranh cãi liên quan đến dòng tiền từ lợi nhuận bán chuối. Giống như bông, trồng chuối đã và đang gắn với vùng kinh tế chuyên canh. Các cáo buộc chống lại các tập đoàn kinh tế nông nghiệp lớn của Hoa Kỳ đang kinh doanh tại các khu vực trồng chuối ở châu Mỹ Latinh về vấn đề các công ty đã không quay vòng tiền đủ vào nền kinh tế địa phương.

Trồng chuối mật độ lớn tại một số nơi đã tạo ra khu vực nông nghiệp một vụ. Không có luân chuyển mùa màng và trồng trọt cường độ lớn sẽ dẫn đến đất bị cạn kiệt chất dinh dưỡng và bị phụ thuộc vào sử dụng phân hoá học. Việc sử dụng nhiều phân bón hóa học dẫn đến xói mòn đất tăng  và các lưu vực sông gần nơi sử dụng phân hóa học bị ô nhiễm

Do nhu cầu  phải chặt bớt nhiều rừng mưa nhiệt đới để tăng diện tích trồng chuối đã dẫn đến việc ngưng mở rộng việc trồng chuối có hiệu lực trên toàn thế giới. Lúc này, trọng tâm của ngành công nghiệp phát triển chuối quốc tế là tăng năng suất của đất đã được sử dụng để trồng chuối.

Nhu cầu nhân công số lượng lớn làm việc trong vườn chuối dẫn đến việc trả lương mức thấp nhất có thể. Chuối vẫn phải được cắt thủ công và các bó chuối nặng thường phải được mang vác trong một đoạn đường ngắn bởi các công nhân.

Tuy nhiên, các vấn đề nêu trên không thể lấy đi tương lai tươi sáng của cây chuối.

Tổng kết

Trên đây là tổng hợp thông tin về sợi chuối trong ngành dệt may phần 2 được hocmay.vn đã tổng hợp lại, hy vọng với các kiến thức vải vóc trên sẽ đem lại cho bạn hiểu về sợi chuối là gì, và quy trình sản xuất ra sao.