Cách làm nón lá như thế nào? Chiếc nón lá từ rất sớm đã rất quen thộc với con người,ai đã là người dân nước ta thì đều biết tới chiếc nón lá.Từ xưa chiếc nón lá được người dân sử dụng làm vật che mưa,che nắng và được dùng rông rãi và phổ biến.Chiếc nón lá đã trở thành biểu tượng cho sự duyên dáng của người phụ nữ,cho những nét đẹp tần tảo,nhẹ nhàng,thanh thoát. Chiếc nón không chỉ xuất hiện trong đời sống mà đã dần đi vào thơ ca,nhạc họa.Hôm nay, Học May sẽ chỉ dẫn cách làm nón lá cho bạn đọc cùng khám phá.
Nón lá là gì?
Nón lá là một loại nón truyền thống của Việt Nam, còn được nhắc đên là nón bài thơ. “Nón lá” nghĩa là “nón lá” và “bài thơ” có nghĩa là “lá thơ”. Nón lá có hình dạng như một chiếc nón tròn, được làm bằng lá chuối đáng chú ý và có màu xanh lá cây. Đây là biểu tượng đặc trưng của văn hóa nước ta và hay được người dân nước ta sử dụng trong cuộc sống hàng ngày và trong các dịp lễ hội.
Nón lá có nhiều công dụng không giống nhau. Trên mặt trời, nó giúp che chắn ánh sáng mặt trời trực tiếp và bảo vệ đầu khỏi nắng. Nón lá cũng sẽ được dùng như một cái nón mưa, vì lá chuối có khả năng chống thấm. ngoài những điều ấy ra, nó còn được sử dụng như một phương tiện để di chuyển các vật mang trên đầu, như đồ đạc hoặc nông sản.
Nón lá cũng có ý nghĩa văn hóa và tâm linh sâu sắc trong văn hóa nước ta. Nó được coi là biểu tượng của sự bao dung, tôn trọng và mối quan tâm so với thiên nhiên. Nón lá thường xuất hiện trong các bài thơ, ca dao và tranh vẽ truyền thống của Việt Nam, làm tăng thêm vẻ đẹp và tính nhận diện đặc trưng của văn hóa dân tộc này.
Xem thêm: 99+ mẫu nail đen trắng đẹp, độc đáo, cá tính cho phái đẹp
Hướng dẫn cách làm nón lá đơn giản
Cùng với chiếc áo dài Việt Nam, chiếc nón lá đã tạo nên nét đẹp đặc biệt nhất là nó đã trở thành biểu tượng của người phụ nữ. Chiếc nón lá xuất hiện từ khá lâu đời, nó đã có mặt trong cuộc sống hằng ngày từ những năm tháng mà chúng ta cùng nhau đánh giặc giữ nước, trải qua nhiều cuộc thăng trầm trong cuộc sống, những cuộc chiến tranh ác liệt và cho đến thời điểm hiện tại thì nghề làm nón vẫn được giữ vững và phát triển.
Ở đất nước ta thì Huế chính là vùng đất có nhiều nghệ nhân làm nón nhất và những chiếc nón xuất hiện lần đầu ở đây cũng đẹp nhất, nó khá nhẹ nhàng, thanh thoát giống như những người phụ nữ mỏng manh, yếu đuối mà vẫn cố che chở cho người khác. Vậy nón được thực hiện ra như thế nào nhỉ?
Tìm kiếm nguyên liệu làm lá
Để làm nên được chiếc nón lá đẹp thì ngay từ ban đầu bạn phải tìm kiếm thật kỹ nguyên liệu ban đầu vì khi nguyên liệu tốt, nguyên liệu đạt chuẩn chất lượng và độ bóng thì nó mới có thể đem lại chiếc nón đẹp được, ngoài ra thì độ tinh xảo trong đường kim mũi chỉ nữa mới có khả năng góp một phần tạo nên được nét đẹp cho chiếc nón.
Bình thường thì khi làm nón người ta dùng 2 loại lá chính là lá dừa và lá cọ, rõ ràng hơn về 2 loại lá này nhé:
– Lá dừa: đây chính là loại lá mong muốn đẹp thì bạn phải mua từ trong Nam, và chiếc lá được chuyển về thường là lá thô, nên người thợ cần phải xử lý cẩn thận trước khi tiến hành làm nón đấy chính là xử lý qua lưu huỳnh như thế thì lá có độ bền về thời gian cũng giống như màu sắc được đẹp nhất. Việc chọn lá khá công phu tuy nhiên để đạt được độ bóng đẹp thì việc dùng lá cọ vẫn hơn hẳn lá dừa đó, nên để đẹp nhất thì chúng ta nên lựa chọn lá cọ nha.
Lá dừa
– Còn với lá cọ: Việc chọn lá cọ cũng khá công phu đấy bạn phải chọn loại lá non vừa độ phần gân lá phải có màu xanh còn màu lá thì là màu trắng xanh, nếu như lá trắng và gân lá cũng trắng thì chứng tỏ chiếc lá cọ đó đã già rồi nhé việc làm bón sẽ không nên đẹp. vì thế một chiếc nón lá muốn đạt chuẩn mực thì chiếc lá cọ cần phải có màu trắng xanh và gân lá cũng có màu xanh đẹp đẽ, say đấy là tiến thành sấy khô tẩm theo đúng công thức, việc sấy khô tiến hành đúng kỹ thuật và nên sấy trên bếp than, bạn không được phơi nắng nhé, sau khi tiến hành sấy xong thì đem đi phơi sương khoảng 2 đến 4 giờ cho lá bớt độ cứng và ròn, sau đó sử dụng một búi vải rồi tiến hành đặt lên bếp than có độ nóng vừa phải để ủi từng chiếc lá cho chúng được phảng ra. Hãy nhớ là mỗi chiếc lá đều nên làm phẳng một chút nhé, như thế sẽ nét hơn nhiều khi mà bạn tiến hành khâu nón đấy.
Lá cọ
Dụng cụ kéo,dao,keo dán…
Làm khuôn nón.
Bước này cực kì thiết yếu để sau này bạn có xây dựng được một chiếc nón tròn đều và đẹp là ở bước này.Đầu tiên bạn dùng cây tre chẻ ra thành các thanh nan có bề dày 1,5cm làm 8 thanh,dùng dao khắc các rảnh đều lên thanh tre này.Các rảnh này là để uốn vành nón sau này cũng như để cố định vành nón để bạn đặt lá lên vành ( làm bao nhiêu vành nón thì làm bấy nhiêu rảnh,nón người lớn thì thông thường chia làm 16 vành).Tiếp theo chẻ 1 thanh tre tròn đủ dài để làm một vòng tròn đường kính khoảng chừng 40cm – 50cm.
Chia đều các khoảng trên vòng tròn tre và dùng dây cước hoặc dây dù cố định nó lại,sau đó chụm chóp nan tre lại 1 đỉnh bằng sợi cước hay sợi dù (bạn dùng dao vuốt nhọn như ảnh dưới để chóp đỉnh có độ nhọn nhất). Vậy là bạn đạt được một chiếc khung nón hoàn chỉnh để cho bước tiếp theo.
Tạo khuôn nón lá đầy đủ
Làm kiềng vành lên khuôn nón.
Tiếp đến là công đoạn làm kiềng vành lên bộ khuôn nón.Bạn chẻ các nan tre có độ dày to chuốt tròn từ dưới lên,cũng là có độ cứng cho nón cũng như đơn giản cho bạn uốn nắn vòng tròn.Vành càng cao thì nan phải to và chắc hơn,dần nhỏ lại cho đến đỉnh nón.Bạn sử dụng các sợi chỉ cước nhỏ để cuốn các vòng tròn này lại. Khi mà đã làm cải thiện bộ vành nón thì chúng ta sẽ chuyển sang bước tiếp theo.
Làm kiềng vành tròn nón lá
Đặt xoay lá lên khuôn nón.
Ở phần này bạn phải cắt tỉa lá gọn gàng trước khi xếp lên khuôn,sau khi cắt tỉa lá xòng tới bước đặt lá.Công đoạn yêu cầu sự tỉ mỉ và cẩn thận nhất là khi đặt xoay lá trên khuôn.Người làm nón phải có kinh nghiệm mới xoay lá đều,đẹp.Đầu tiên là xoay lớp lá bên trong trước rồi mới xoay các lớp lá bên ngoài,làm cho lúc nào đạt đều và phủ kín bề mặt của khuôn nón.Sau khi xoay đầu nón xong,người ta sử dụng một cái vành,chụp lên bên ngoài khuôn nón để giữ cho lá nằm cố định,giúp người thợ chằm được đơn giản.
Đặt và xoay lá lên vành khuôn nón
Dùng kìm chỉ để chằm nón.
Sau khi đã coi như hoàn tất công đoạn xoay lá trên khuôn,người thợ bắt đầu chằm nón.Công đoạn này tương đối dễ. Chỉ cần đi các mũi kim đều,khoảng cách giữa các mũi kim vừa phải,không xa quá là đã đạt yêu cầu.Tùy theo khoảng cách của từng mũi kim mà người ta phân biệt ra nón thưa và nón dày.Chọn mua một chiếc nón đẹp dựa trên việc một chiếc nón ấy có bền hay không,đan dày hay thưa,vành vót vừa hay nhỏ.
Sử dụng kim chỉ khâu để chằm nón
Nức vành và buộc quai nón
Công việc chuẩn bị cuối cùng là nức vành,người thợ làm sẽ vót một đến hai cọng nan trúc có thân dẹp nhỏ dài dễ uốn cong, cặp vào vành nón số 16 (vành cuối ) để khi nức vành nón được tròn và chắc chắn,nón sử dụng được lâu bền.
Chỉ màu được buộc khéo léo vào hai bên vành nón để tạo móc quai nón.Thông thường người ta hay dùng chỉ len.Và dùng một sợi dây quai nón tầm 60cm để buộc kết nối 2 bên móc quai, mục tiêu đội đầu giữ cho nón trên đầu không rơi.
Buộc quai nón lá
Xem thêm các bài viết hay khác tại chuyên mục Kiến thức handmade
Lời kết
Trên đây là toàn bộ thông tin về cách làm nón lá mà Học May đã thu thập và tổng hợp, hy vọng chúng hữu ích cho bạn.